Over ADHD
Definitie en kenmerken van ADHD
ADHD komt bij ongeveer 3% van de schoolgaande kinderen voor. ADHD is de afkorting van het Engelse Attention Deficit Hyperactivity Disorder. ADHD is een diagnose die gesteld wordt wanneer een kind op school en thuis een duidelijk veel sterkere mate van onoplettendheid, en/of druk (hyperactief) en impulsief gedrag laat zien dan andere kinderen van die leeftijd. Daarnaast moet dit gedrag niet beter door andere lichamelijke of psychische aandoeningen te verklaren zijn en moet het al vanaf jonge leeftijd aanwezig zijn. Ook moet er sprake zijn van een duidelijke negatieve invloed van het gedrag op het functioneren van het kind en op de omgeving.
Er worden drie typen van ADHD onderscheiden:
- gecombineerd type: zowel druk en impulsief gedrag als moeite met het vasthouden van de aandacht
- overwegend onoplettend type (dit werd en wordt vaak ‘ADD’ genoemd): voornamelijk moeite met het vasthouden van de aandacht
- overwegend hyperactief/impulsief type: voornamelijk druk en impulsief gedrag.
ADHD gaat vaak samen met andere ontwikkelingsproblemen
ADHD maakt onderdeel uit van een brede groep stoornissen die 'neurobiologische ontwikkelingsstoornissen' worden genoemd (DSM-5). Naast ADHD, vallen hieronder ook de verstandelijke beperking, autismespectrumstoornis, communicatiestoornissen (bijv. taalstoornis), motorische stoornissen en specifieke leerstoornissen (zoals dyslexie). Deze stoornissen ontstaan vroeg in de ontwikkeling – waarschijnlijk al voor de geboorte - waarbij de hersenontwikkeling anders verloopt dan gemiddeld. De aandoeningen ontstaan door een wisselwerking tussen erfelijke aanleg en omgeving. Kinderen met ADHD hebben vaker dan gemiddeld ook één of meer van deze andere neurobiologische ontwikkelingsstoornissen of symptomen daarvan. Dit komt omdat de oorzaken die leiden tot ADHD deels overlappen met de oorzaken die leiden tot deze andere problemen.
Beloop van ADHD tijdens de ontwikkeling
De ernst van de aandachtsproblemen en van het drukke en impulsieve gedrag kan met de leeftijd veranderen. Vaak ziet men dat het hyperactief gedrag (zoals moeilijk kunnen blijven zitten en veel praten) vermindert wanneer kinderen ouder worden. Ook impulsief gedrag (geen uitstel verdragen, heel moeilijk op de beurt kunnen wachten, door anderen heen praten, gevaarlijke dingen doen zonder erbij na te denken) vermindert meestal iets met de leeftijd. Aandachtsproblemen (snel afgeleid zijn, moeite hebben de aandacht op taken te richten die langere inspanning vereisen) blijven bij een groot deel van de kinderen met ADHD doorgaans langer aanwezig, tot in de volwassenheid.
Behandeling van ADHD
Als er een diagnose ADHD gesteld is zijn er verschillende behandelingen mogelijk. Meestal wordt gestart met informatie en advies in de vorm van psycho-educatie. Tijdens psycho-educatie wordt informatie gegeven over ADHD. Psycho-educatie wordt gegeven aan ouder(s) en/of verzorger(s) en afhankelijk van de leeftijd, ook aan het kind zelf. Voorbeelden van vragen die behandeld worden zijn: Wat is ADHD? Hoe vaak komt ADHD voor? Wat zijn mogelijke behandelingen voor ADHD? Hoe verloopt ADHD? Andere mogelijke behandelvormen zijn gedragstherapie, training voor ouders en/of de leerkrachten en medicijnen. Per kind wordt bekeken welke behandeling het beste past. Meestal worden verschillende behandelingen gecombineerd. De rol van de huisarts bestaat uit het signaleren van ADHD, het doorverwijzen naar eerstelijnszorg en na afloop eventuele overname van medicatie controle.
Kijk voor uitgebreide informatie over ADHD, diagnostiek en behandeling op https://richtlijnenjeugdhulp.nl/adhd/ en bekijk de gehele richtlijn ADHD hier https://richtlijnenjeugdhulp.nl/wp-content/uploads/2016/04/Richtlijn-ADHD_info-voor-ouders-V2_DEF.pdff en de zorgstandaard ADHD: https://www.ggzstandaarden.nl/zorgstandaarden/adhd/introductie